Comunicado das Federacións de Surfing

Fai xa máis dun mes que o buque mercante “Toconao” perdeu parte do seu cargamento de contedores en augas portuguesas, preto de Galicia, producindo unha nova vertedura ao mar de diferentes produtos e materiais, principalmente: pneumáticos, pasta de tomate, barras de aluminio, papel filme e pellets de plástico entre outras cousas. Sendo a granza de plástico, pola súa masiva chegada ás nosas costas, o único que transcendeu.

Dende as Federacións de Surfing tanto nacional como autonómicas, gustaríanos resaltar que esta vertedura pon de manifesto a problemática que causan os residuos no mar e, a pesar da súa gravidade, supón unha pequena parte da contaminación mariña actual. Esta contaminación aféctanos directamente, primeiro como seres vivos habitantes dun sistema global e segundo como deportistas que buscan manter os espazos deportivos naturais en bo estado para unha práctica saudable.

 A contaminación por plásticos no mar representa un problema estrutural que ameaza a vida desde que nos anos 50 comezouse a producir este material a nivel industrial. Todas as persoas que practicamos algunha modalidade de surfing coñecémola en maior ou menor medida.

 Se nos referimos á granza, granulado ou pellets de plástico, a súa presenza nas nosas zonas de práctica remóntase décadas atrás. A mostraxe realizada polo monitorado dos nosos cursos os últimos catro anos, na realización do módulo ecosurfing, denuncia a súa presenza entre os máis de 65.000 residuos retirados en toda a costa nacional, península e arquipélagos, sendo a costa de Tarragona unha das zonas máis afectadas por este tipo de residuo, xa que nesta zona concéntrase o 60% da industria produtora de plástico a nivel nacional.

Mapa dos residuos mais abundantes nas mostraxes dos monitores de Surfing de España

 

Proba diso é a acción legal levada a cabo por GoodKarma Projects xunto a Surfrider Foundation e o equipo xurídico de Insta que, tras 5 anos de investigación en Tarragona, o pasado mes de Outubro presentaron un procedemento de esixencia de responsabilidade ambiental que foi admitido pola administración.

 Neste escenario a vertedura do “Toconao” só representa unha pequena parte dos pellets de plástico que recibirán as nosas costas durante este ano. Non podemos deixar de encomiar a actitude de todo o colectivo surfeiro, federativo ou non, demostrando ser unha parte da sociedade involucrada con estes procesos grazas á conexión que ten coa natureza, conexión que é consecuencia dunha práctica deportiva que interactúa e depende dela xerando un movemento cultural. Este movemento queda patente coa cantidade de accións de limpeza, mostras de preocupación, declaracións ou iniciativas levadas a cabo polos diferentes colectivos implicados en actividades lúdicas e deportivas no medio acuático.

 Baixo este contexto, entendemos oportuno destacar os seguintes puntos:

1-       A solución á problemática dos residuos plásticos no mar pasa por un cambio estrutural dos procesos de produción, consumo e post-consumo, onde entendemos que a transformación social é parte fundamental para catalizar tal cambio xa que “todos somos parte do problema”. O Surfing e outros deportes na Natureza preséntanse como axentes de transformación social.

 

2-        No caso concreto dos pellets de plástico, é necesaria unha regulación que recoñeza os pellets como produto perigoso e contaminante, enmarque as condicións de produción e transporte esixindo responsabilidades e, así mesmo, elabore un protocolo de actuación en caso de vertedura. Xa existe unha petición neste sentido, á cal nos sumamos, iniciada por NoiaLimpa, Ecoloxistas en Acción, Plademar, Good Karma Projects, Redes de Sal, Surfrider España e á que se están sumando cada vez máis asociacións galegas e nacionais. Se queres apoiar a petición podes asinar na seguinte ligazón:
https://www.change.org/pelletsgalicia

3-       Aconsellamos que todos os procesos de limpeza realícense baixo un modelo de caracterización que permita adquirir información, a posible reciclaxe dos residuos recolleitos e sobre todo, realizar a acción co mínimo impacto. Neste sentido animamos a colaborar con entidades de experiencia demostrada nestes traballos. No caso dos pellets na costa Norte, o proceso de recollida durará moito tempo, probablemente anos, xa que unha gran cantidade da vertedura permanece na columna de auga e tardarase moito en que os procesos de transporte léveno á costa. Podes descargar protocolos de limpeza nas seguintes ligazóns:

Protocolo Pellets Marnoba Instagram   Protocolo Pellets Marnoba pdf   App MARNOBA

Conteo pellets Good Karma Project Instagram   Conteo pellets Good Karma Project formulario

 Así mesmo, ademais de manifestar o valor das nosas licenzas deportivas como elemento de protección do litoral, queremos apoiar e recoñecer o traballo que durante os últimos anos están a realizar multitude de organizacións e entidades para coñecer e solucionar o problema ambiental no que vivimos e, en consecuencia, mellorar o estado dos nosos espazos de práctica deportiva e de lecer. Desta maneira gustaríanos compartir algunhas delas e as súas iniciativas:

 

Surf and Clean    Good Karma Project MedPlastic - MedPellets.     Surf & Nature Alliance   

 Talking Trush & Taking Action - Ocean Conservacy (Ambiente Europeo en España)    Marnoba (Vertidos Cero y Kai Marine Services)

Surfrider Foundation España    Playa Pallet (Clean Ocean Project)    Gravity Wave

…e moitas mais.